Batman Üniversitesi, 1930’lu yıllarda İluh adında küçük bir köy iken 1940 yılında, ülkemizde ilk petrolün bulunmasıyla hızla gelişmeye başlayan ve 1990 yılında il statüsüne kavuşan Batman’da; 29 Mayıs 2007 tarih ve 26536 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 17 Mayıs 2007 tarih ve 5662 sayılı “Yükseköğretim Kurumları Teşkilat Kanununda ve Yükseköğretim Kurumları Öğretim elemanları Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye Ekli Cetvellerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun ’’ Ek: 88 maddesi uyarınca kurulmuştur.
Batman Üniversitesi kuruluş Kanununda; Rektörlüğe bağlı olarak kurulan Fen-Edebiyat Fakültesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi ile Dicle Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı iken adı ve bağlantısı değiştirilerek oluşturulan ve rektörlüğe bağlanan Teknik Eğitim Fakültesinden,
yine Dicle Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı iken adı ve bağlantısı değiştirilerek oluşturulan ve rektörlüğe bağlanan  Meslek Yüksekokulu ile Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulundan ve Rektörlüğe bağlı olarak kurulan Sosyal Bilimler Enstitüsü ile Fen Bilimleri Enstitüsünden oluşmuştur.
Daha sonra hızla gelişen ve büyüyen Batman Üniversitesi halen; 1 Enstitü, 10 Fakülte, 1 Yüksekokul, 7 Meslek Yüksekokulu kronolojisi ve 18 Uygulama ve Araştırma Merkezi aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Batman Üniversitesi ‘’Bilgiyi Enerjiye Dönüştüren Üniversite’’ şiarıyla, bulunduğu konumuna uygun bir şekilde Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının ‘’Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Programı’’ ile 2021 yılında ‘’Enerji’’ alanında Pilot Üniversiteler arasında yerini almıştır.

BİRİM ADI		KURULUŞ YILI	AÇIKLAMA
FAKÜLTELER	Teknik Eğitim Fakültesi	1997	Dicle Üniversitesine bağlı iken 2007 yılında adı ve bağlantısı değiştirilerek Üniversitemize bağlanmıştır. 2010 yılında YÖK kararıyla öğrenci alımını durdurulmuştur.
	Mühendislik Mimarlık Fakültesi	2007
	Fen-Edebiyat Fakültesi	2007
	Teknoloji Fakültesi	2009
	Güzel Sanatlar Fakültesi	2010
	İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi	2010
	İslami İlimler Fakültesi	2013
	Diş Hekimliği Fakültesi	2021
	Sağlık Bilimleri Fakültesi	2021
	Turizm Fakültesi	2021
YÜKSEKOKULLAR	Sağlık Yüksekokulu	2010	2021 yılında Sağlık Bilimlerine Fakültesine dönüştürülmüştür.
	Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu	2010	2021 yılında Turizm Fakültesine dönüştürülmüştür.
	Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulu	2012
	Yabancı Diller Yüksekokulu	2015
MESLEK YÜKSEKOKULLARI	Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu	1993	Dicle Üniversitesine bağlı iken 2007 yılında adı ve bağlantısı değiştirilerek Batman Üniversitesine bağlanmıştır.
	Kozluk Meslek Yüksekokulu	2012
	Sason Meslek Yüksekokulu	2013
	Hasankeyf Meslek Yüksekokulu	2018
	Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu	2019
	Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu	2019
	Beşiri Organize Sanayi Bölgesi Meslek Yüksekokulu	2019
ENSTİTÜLER	Sosyal Bilimler Enstitüsü	2007	29/06/2021 tarih ve 31526 sayılı Resmi Gazete yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Lisans Üstü Eğitim Enstitüsü olarak yapılandırılmıştır.
	Fen Bilimleri Enstitüsü	2007
	Sağlık Bilimleri Enstitüsü	2013
	Lisansüstü Eğitim Enstitüsü	2021